Fairtrade zet zich eerder moeizaam door in uitdagende economische tijden: consumenten en bedrijven wegen duurzaamheid af tegen prijs. Bij de retailers tonen Aldi, Bio-Planet, Colruyt en Lidl zich voorlopers.
Marktaandeel houdt stand
De markt voor Fairtrade producten groeide vorig jaar in België met ongeveer 6% naar 330 miljoen euro, tegenover 312 miljoen euro vorig jaar. Die omzetgroei is grotendeels toe te schrijven aan de inflatie. De uitgekeerde Fairtrade-premie, één van de belangrijkste impactindicatoren, viel met 4,6% terug naar 3,85 miljoen euro.
Voor koffie (-9,4%) en bananen (-6,2%) is de terugval in premie het grootst. Cacao (+2,8%) steekt koffie voorbij als belangrijkste fairtradeproduct op de Belgische markt, maar ook bloemen (+12,1%), katoen (+2,1%) en suiker (+8,9%) boeken groei. Qua marktaandeel houdt Fairtrade goed stand met een stijging van 0,7 procentpunt voor cacao en een daling van 0,3 procentpunt voor koffie en van 1,8 procentpunt voor bananen.
Toch optimisme
Die lichte terugval is een internationale trend, zegt Philippe Weiler, directeur van Fairtrade België: “Een gevolg van de economische crisis. Het model staat wat onder druk, men weegt duurzaamheid af tegen prijs. 2023 kenmerkt zich vooral in een horizontale groei en dus een grotere diversiteit aan producten, maar minder in verticale zin en groei in omzet.” Hij blijft optimistisch: “Met de aankomende wetgevingen zoals de Europese ontbossingswet en de richtlijn rond ketenzorg, zien we dat bedrijven meer en meer op ons rekenen voor de nodige ondersteuning.”
Vorig jaar kwamen er in België 476 nieuwe Fairtrade-gecertificeerde producten op de markt, van energierepen en proteïnepoeders bij Decathlon over strijkhoezen bij Brabantia tot trosanjers bij Aldi. Ook binnen de klassieke categorieën koffie en chocolade verschenen nieuwe producten en smaken. Afgelopen dinsdagavond bekroonde Fairtrade België de “Frontrunners” die de grootste bijdrage leveren aan de groei van Fairtrade in België. Bij de retailers wonnen Aldi, Bio-Planet, Colruyt en Lidl een award, bij de merken gingen prijzen naar Oxfam Fair Trade, Galler, Fruit at Work en Miko.